Παρασκευή 19 Ιουνίου 2015

Πρόβατα

Η καταγωγή των προβάτων

Το πρόβατο με το μικρό σωματικό του μέγεθος και το έντονο κοινωνικό του ένστικτο, ήταν από τα πρώτα ζώα που εξημερώθηκαν από τον άνθρωπο. Είναι λιτοδίαιτο, με ικανότητα να εκμεταλλεύεται και την πλέον φτωχή βλάστηση και με τη μεγάλη προσαρμοστικότητα που το διακρίνει, κατάφερε να εξαπλωθεί γρήγορα σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτή η διασπορά του σε παγκόσμια κλίμακα, είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας μεγάλος αριθμός φυλών προσαρμοσμένων σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Μόνο στις ερήμους και τις περιοχές με μεγάλη υγρασία και υψηλές θερμοκρασίες δεν κατάφερε να προσαρμοστεί. Το κατοικίδιο πρόβατο (ovis aries) ανήκει στην οικογένεια Bovidae, την υποοικογένεια Caprinae (Ovinae) και το γένος ovis (πρόβατο) από όπου προέρχονται οι σημερινές διαφορετικές φυλές προβάτων. Σήμερα διακρίνονται τέσσερις βασικοί τύποι άγριων προβάτων με τις παρακάτω κοινές ονομασίες:
  • 1.Argali, που απαντάται στην Κεντρική Ασία.
  • 2.Bighorn, που απαντάται στη Βόρεια Αμερική.
  • 3.Mouflon, που απαντάται δυτικότερα όλων και του οποίου ο ευρωπαϊκός τύπος απαντάται στη Σαρδηνία και την Κορσική.
  • 4.Urial, που απαντάται δυτικότερα της περιοχής του Argali.

Κριτήρια κατάταξης των φυλών προβάτων.

Για την κατάταξη των σημερινών φυλών προβάτων λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω τρεις κατηγορίες κριτηρίων:
  • Το μήκος και η διάπλαση της ουράς.
  • Η κύρια παραγωγική κατεύθυνση.
  • Ο τύπος και η ποιότητα του μαλλιού.
Τα ζώα που ανήκουν σε καθεμιά από τις παραπάνω κατηγορίες παρουσιάζουν διαφορετικά σωματικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την παραγωγική κατεύθυνση του ζώου.
  • Βάση της διάπλασης της ουράς: Οι παχύουρες ή ημιπαχύουρες φυλές.
  • Βάση της παραγωγικής κατεύθυνσης:
  • Γαλακτοπαραγωγικές (αρμεγόμενες)
  • Κρεατοπαραγωγικές

    Ανατομία Προβάτου

    https://agrozwa.files.wordpress.com/2015/02/miiko-sistima-probaton.jpg

     

     

     

     

    1. Μασητήρας 2. Βραχιοκεφαλικός 3. Τραπεζοειδής 4. Στερνοκεφαλικός 5. Επιφανειακός θωρακικός 6. Βαθύς θωρακικός 7. Υπερακάνθιος 8. Δελτοειδής 9. Βραχιόνιος τρικέφαλος 10. Βραχιονίος 11. Κερκιδικός εκτείνων τον καρπό 12. Κοινός εκτείνων 13. Lateral εκτείνων 14. Έξω ωλένιος 15. Λοξός καρπιαίος εκτείνων 16. Κερκιδικός καμπτήρας του καρπού 17. Ωλένιος καμπτήρας του καρπού

     18. Πλατύς ραχιαίος 19. Οδοντωτός 20. Εσωτερικός πλάγιος κοιλιακός 21. Εξωτερικος πλάγιος κοιλιακός 22. Μέσος γλουτιαίος 23. Επιφανειακός γλουτιαίος 24. Τείνων την πλατεία περιτονία 25. Έξω πλατύς 26. Δικέφαλος μηριαίος 27. Ημιτενοντώδης 28. Γαστροκνήμιος 29. Τρίτος περόνης 30. Οπίσθιος κνημιαίος 31. Μακρύς εκτείνων 32. Βαθύς καμπτήρας 33. Επιφανειακός καμπτήρας

    Αυτοχθονές φυλές προβάτων

     


    1. Φυλή Αγρινίου
    2. Φυλή Άρτας 

    3. Φυλή Ζακύνθου 

    4. Φυλή Καλαρρυτική 

    5. Φυλή Καραγκούνικη 

    6. Φυλή Καρυστού 

    7. Φυλή Κατσικά 

    8. Φυλή Κεφαλληνίας

    9.  Φυλή Κύμης 

    10.   Φυλή Λέσβου

    11. Φυλή Πηλίου 

    12. Φυλή Σαρακατσάνικη 

    13. Φυλή Σερρών 

    14. Φυλη Γλώσσας Σκοπέλου 

    15. Φυλή Σφακιών 

    16. Φυλή Φλώρινας 

    17. Φυλή Χίου 

      Ξένες φύλες προβάτων

     

    Απόδοση σε γάλα ανά φυλή προβάτων (kg/έτος)


     Ελληνικές Φυλές Προβάτων 

    Καραγκούνικη 200kg
    Μυτιλήνης 200kg
    Ορεινή (Βλάχικο κλπ.) 100kg
    Σερρών 150kg
    Σφακίων 150kg
    Φριζάρτα 300kg
    Χίου 350kg







    Ξένες Φυλές Προβάτων 

    Λακόν (Lacaune) 350kg
    Αβάσσι (Awaassi) 500kg
    Ασαάφ (Assaf) 500kg
    Φρισλανδίας (Friesian) 550kg
    Φριζόνα (Frizona) 250kg
    Σαρδηνίας (Sarda) 200kg

     

    Πολυδυμία Ξένων Φύλων

  •  Η φυλή East Friesian ή Γερμανικό πρόβατο: Η πολυδυμία είναι υψηλή με συντελεστή γύρω στο 2%
  • Η φυλή Lacaune: : Η πολυδυμία είναι υψηλή με συντελεστή γύρω στο 1,6%
  • H φυλή Αwassi : Η πολυδυμία είναι υψηλή με συντελεστή γύρω στο 1.5%
  • H φυλή Assaf: : Η πολυδυμία είναι υψηλή με συντελεστή γύρω στο 1,5%
  • Η φυλή της Σαρδηνίας: Η πολυδυμία είναι υψηλή με συντελεστή γύρω στο 1,5-1,8% αναλυτικές πληροφορίες δεν υπάρχουν.  

    Ασθένειες Προβάτων

    1. Βρουκέλλωση αιγοπροβάτων
    2. Εντεροτοξιναιμία αιγοπροβάτων
    3. Φυματίωση
    4. Καταρροϊκός πυρετός
    5. Τριχοφυτίαση
    6. Κατακράτηση του πλακούντα
    7. Πνευματάνθρακας
    8. Επιλόχεια υπασβεστιαιμική πάρεση
    9. Εχινοκοκκίαση
    10. Πρόπτωση του κόλπου
    11. Λύσσα
    12. Πυρετός Q αιγοπροβάτων
    13. Πιροπλασμώσεις
    14. Ψώρα
    15. Διστομίαση
    16. Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια αιγοπροβάτων
    17. Ευλογιά αιγοπροβάτων
    18. Τετανία μεταφοράς
    19. Ουρολιθίαση αιγοπροβάτων
    20. Τετανία βοσκής
    21. Τοξαιμία εγκυμοσύνης αιγοπροβάτων
    22. Λιστερίωση
    23. Ακτινοβακίλλωση
    24. Αφθώδης πυρετός αιγοπροβάτων
    25. Οξέωση αιγοπροβάτων
    26. Μαστίτιδες αιγοπροβάτων
    27. Λοιμώδης Αγαλαξία αιγοπροβάτων
    28. Προϊούσα Πνευμονία αιγοπροβάτων (Maedi – Visna)
    29. Πνευμονική Αδενωμάτωση αιγοπροβάτων
    30. Παραφυματίωση αιγοπροβάτων
    31. Διαταραχές της Γονιμότητας αιγοπροβάτων
    32. Λοιμώδης Ποδοδερματίτιδα αιγοπροβάτων
    33. Κοινούρωση αιγοπροβάτων
    34. Ψευδοφυματίωση αιγοπροβάτων (Τυρώδης Λεμφαδενίτιδα)
    35. Ακτινομύκωση

    Η διατροφή των αιγοπροβάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

    Η αιγοπροβατοτροφία είναι ο κλάδος της κτηνοτροφίας που απαιτεί συστηματική δουλειά εκ μέρους των κτηνοτρόφων. Λόγω της χαμηλής αποδοτικότητας του κλάδου επιβάλλεται η εφαρμογή με ακρίβεια της σωστής διαχείρισης και διατροφής. Η ορθολογική διατροφή των αιγοπροβάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς και στα άλλα παραγωγικά στάδια αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες επιτυχίας κάθε κτηνοτροφικής μονάδας.
    Διατροφή κατά τον πρώτο μήνα της εγκυμοσύνης 
    Η εγκυμοσύνη για να είναι ασφαλής και σίγουρη, ιδιαίτερα στην αρχή, πρέπει τα ζώα να βρίσκονται σε πολύ καλή θρεπτική και σωματική κατάσταση. Η σωστή διατροφή πριν την έναρξη και κατά τη διάρκεια της βατιάς παίζει σημαντικό ρόλο για μια πετυχημένη εγκυμοσύνη. Όταν τα ζώα κατά τις πρώτες μέρες της εγκυμοσύνης είναι αδύνατα, αποτυγχάνει η γονιμοποίηση λόγω των ανωμαλιών που παρουσιάζουν τα ωάρια, συμβαίνουν απώλειες εμβρύων, παρατηρούνται επιστροφές των ζώων, παρατείνεται ο οίστρος, μειώνεται η γονιμότητα στην επόμενη σύλληψη και δύσκολα συλλαμβάνουν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πολύ παχιά ζώα τα οποία δύσκολα συλλαμβάνουν, η επιβίωση των γονιμοποιημένων ωαρίων είναι χαμηλή και το βάρος των νεογέννητων αμνοεριφίων είναι μικρό. Το σωματικό βάρος των ζώων πρέπει να παραμένει σταθερό γιατί μικρή μείωση του πιθανόν να προκαλέσει εμβρυϊκούς θανάτους άσχετα από τη σωματική κατάσταση των ζώων κατά τη βατιά.
    Κατά τις πρώτες είκοσι μέρες της εγκυμοσύνης το γονιμοποιημένο ωάριο ή ωάρια δεν έχουν εγκατασταθεί πλήρως στη μήτρα αλλά περιφέρονται μέσα στα υγρά της μήτρας και διατρέφονται απορροφώντας τα θρεπτικά στοιχεία που βρίσκονται σε αυτά. Στο στάδιο αυτό απότομες αλλαγές στην ποσότητα και ποιότητα της τροφής προκαλεί εμβρυϊκούς θανάτους. Κατά την περίοδο της βατιάς, αν η διατροφή είναι ελλιπής και τα ζώα υποσιτίζονται, παρουσιάζονται επαναλαμβανόμενοι οργασμοί οι οποίοι επηρεάζουν τη συγκέντρωση της προγεστερόνης και τη σχέση της με τα οιστρογόνα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η σωστή περιεκτικότητα των αμινοξέων στα υγρά της μήτρας που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των εμβρύων. Από την εποχή της βατιάς, Απρίλιο – Μάιο – Ιούνιο, τα ζώα πρέπει να βρίσκονται σε καλή σωματική κατάσταση (όχι πολύ παχιά, ούτε και πολύ αδύνατα). Η διατροφή με σιτηρέσιο πλούσιο σε ενέργεια έχει θετική επίδραση στον αριθμό των γονιμοποιημένων ωαρίων (πολυδυμία), ενώ η πρωτεΐνη δεν έχει και τόση σημασία. Σε ζώα με κανονικό σωματικό βάρος, χορηγούνται, για συντήρηση 550γρ. συμπυκνωμένο μείγμα με 14% πρωτεΐνη και 500γρ. άχυρο κατά ζώο. Στα αρμεγόμενα ζώα χορηγούνται επιπλέον 650γρ. συμπυκνωμένο μείγμα με 14% πρωτεΐνη για κάθε κιλό πρόβειου γάλακτος ή 500γρ. για κάθε κιλό αιγινού γάλακτος μαζί με 200γρ. χονδροειδή τροφή κατά ζώο. Οι αρνάδες και οι ριφάδες (ποβίζια) τοποθετούνται για βατιά από την ηλικία των επτά μηνών και με σωματικό βάρος γύρω στα 45 κιλά. Κατά τους πρώτους 3½ μήνες της εγκυμοσύνης τα ποβίζια χρειάζονται μεγαλύτερη ποσότητα συμπυκνωμένου μίγματος (700γρ.) γιατί συνεχίζουν να αποκτούν το κανονικό τους βάρος.
    Διατροφή από το 2 μέχρι τον 3½ μήνα της εγκυμοσύνης 
    Η περίοδος αυτή της εγκυμοσύνης των αιγοπροβάτων είναι το στάδιο το οποίο απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή όσον αφορά τον τρόπο διατροφής τους. Πρέπει να πούμε ότι τυχόν λάθη στη διατροφή κατά την περίοδο αυτή θα δημιουργήσουν στον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης σοβαρά προβλήματα, όπως τοξαιμία της εγκυμοσύνης με σοβαρές απώλειες. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι αιγοπροβατοτρόφοι ότι μέχρι το τέλος του πρώτου μήνα της εγκυμοσύνης τα έμβρυα έχουν οριστικά εγκατασταθεί στη μήτρα. Οι ανάγκες των εμβρύων σε θρεπτικά συστατικά είναι ελάχιστες λόγω του πολύ χαμηλού ρυθμού ανάπτυξης των εμβρύων. Γι΄ αυτό δεν χρειάζεται επιπρόσθετη ποσότητα τροφής από αυτή που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών συντήρησης και γαλακτοπαραγωγής, αν τα ζώα αρμέγονται. Οι μητέρες είναι δύσκολο να αντέξουν μεγαλύτερες διατροφικές διακυμάνσεις και να χάσουν μέχρι και 4% του βάρους τους χωρίς επιπτώσεις στο βάρος των εμβρύων. Χορήγηση αυξημένης ποσότητας τροφής στα ζώα κατά την περίοδο αυτή μάλλον ζημιά προκαλεί στα ζώα διότι αυξάνεται το βάρος του ζώου παρά των εμβρύων. Αν τα ζώα διατηρήσουν αυτό το πάχος (βάρος) μέχρι τη γέννα, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τη γέννηση αμνοεριφίων χαμηλής ζωτικότητας, παρουσιάζονται δυσκολίες στη γέννα και υπάρχει κίνδυνος να παρουσιαστούν μεταβολικές ασθένειες, όπως η τοξαιμία της εγκυμοσύνης. Όταν το βάρος των εγκύων ζώων θεωρείται κανονικό, τότε συστήνεται να τους προσφέρονται 600γρ. συμπυκνωμένης τροφής με 14% πρωτεΐνη και 500γρ. ποκαλάμης, ώστε να καλύπτονται οι ημερήσιες ανάγκες συντήρησής τους. Επίσης, να τους προσφέρονται 650γρ. ή 450γρ. συμπυκνωμένης τροφής και 150γρ. σανός για κάθε κιλό πρόβειο ή αιγινό γάλα, αντίστοιχα, στην περίπτωση που τα έγκυα ζώα παράγουν ακόμη γάλα. Σε περίπτωση που τα έγκυα αιγοπρόβατα είναι παχιά, στόχος πρέπει να είναι το αδυνάτισμα τους με τον περιορισμό των πιο πάνω ποσοτήτων τροφής που χορηγούνται στα ζώα, έτσι που να χαθεί το λίπος που βρίσκεται στο χώρο του στομάχου και να δημιουργηθεί χώρος για την ανάπτυξη των εμβρύων και για την επιπλέον ποσότητα τροφής που χορηγείται κατά τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης. Αξίζει να τονιστεί ότι η τοξαιμία της εγκυμοσύνης δημιουργείται όταν τα ζώα είναι παχιά, έχουν λίπη γύρω στους νεφρούς και κάτω από τη ράχη και δεν υπάρχει διαθέσιμος χώρος για αρκετή τροφή κατά τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης. Στην προσπάθεια τους τα έγκυα παχιά ζώα να διαθρέψουν τα έμβρυα τους, διασπούν το λίπος από το σώμα τους, οπότε ελευθερώνονται ενέργεια και κετονικά σώματα. Τα σώματα αυτά είναι τοξίνες που κυκλοφορούν μέσα στο αίμα, το δηλητηριάζουν και προκαλείται ανορεξία που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, έτσι που η διάσπαση λιπών να συνεχίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό. Σαν αποτέλεσμα όλων αυτών, τα ζώα που υποφέρουν γίνονται σκυθρωπά, δεν μπορούν να σταθούν στα πόδια τους και παραμένουν πεσμένα στο έδαφος, ενώ η όρεξη τους για τροφή μειώνεται ακόμα περισσότερο. Αν τα ζώα που υποφέρουν αποβάλουν ή κατορθώσουν να γεννήσουν τότε μπορεί να συνέλθουν αμέσως, διαφορετικά πεθαίνουν.
    Διατροφή κατά τις τελευταίες 45 μέρες της εγκυμοσύνης 
    Τις τελευταίες 45 μέρες της εγκυμοσύνης τα έγκυα αιγοπρόβατα έχουν ψηλές ανάγκες σε ενέργεια και πρωτεΐνη και άλλα θρεπτικά στοιχεία, γιατί το έμβρυο σ’ αυτό το στάδιο αποκτά το 85% του βάρους του, η πολυδυμία είναι ψηλή, ο μαστός αναπτύσσεται και αρχίζει η παραγωγή και σύνθεση του πρωτογάλακτος. Λόγω του μεγέθους του εμβρύου, ο όγκος του στομάχου περιορίζεται, γι’ αυτό αποφεύγεται η υπερβολική χρήση χονδροειδών τροφών ή τροφών που καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος στο στομάχι κατά το στάδιο αυτό. Τόσο οι χονδροειδείς όσο και η συμπυκνωμένη τροφή πρέπει να είναι καλής ποιότητας. Η σωστή και ορθολογιστική διατροφή τις τελευταίες έξι βδομάδες της εγκυμοσύνης είναι σημαντικός παράγοντας για την επιτυχή αναπαραγωγική απόδοση των ζώων. Συμβάλλει στη μείωση των αποβολών, στη μείωση του ποσοστού θνησιμότητας των μητέρων και των νεογέννητων, στη γέννηση υγιών νεογνών και με κανονικό βάρος που αποτελούν προϋπόθεση για καλύτερη επιβίωση και ανάπτυξη τους. Η ανάπτυξη του μαστού είναι καλύτερη, η ποσότητα και η ποιότητα του πρωτογάλακτος και γάλακτος είναι αυξημένη και βελτιωμένη.  Κατά τις τελευταίες έξι εβδομάδες της εγκυμοσύνης τα ζώα πρέπει να χωρίζονται σε ομάδες ανάλογα με τον αριθμό των εμβρύων που κυοφορούν και να διατρέφονται ανάλογα. Ο προσδιορισμός του αριθμού των εμβρύων μπορεί να γίνει με υπερήχους. Αν την περίοδο αυτή όλα τα αιγοπρόβατα παίρνουν την ίδια ποσότητα τροφής, τότε η ανάπτυξη των μονόδυμων εμβρύων θα είναι πολύ μεγάλη με αποτέλεσμα να παρουσιαστούν δυσκολίες στη γέννα και στην επιβίωση τους ενώ, αντίθετα, τα τρίδυμα και τα τετράδυμα θα έχουν μικρότερο σωματικό βάρος που θα επηρεάσει τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξή τους. Θα παρουσιαστούν επίσης και άλλα προβλήματα, όπως μεταβολικές ασθένειες, αποβολές, απώλειες μητέρων και νεογέννητων και άλλα. Για κυοφορία δύο εμβρύων δίνεται σιτηρέσιο 750γρ. καλής ποιότητας χονδροειδούς τροφής και 1150γρ. συμπυκνωμένο μείγμα με 16% πρωτεΐνη. Στην περίπτωση τριών εμβρύων, οι ποσότητες αυτές αυξάνονται κατά 15%, ενώ με ένα έμβρυο οι ποσότητες αυτές μειώνονται κατά 20%. Τονίζεται ότι κάθε αλλαγή σιτηρεσίου πρέπει να γίνεται σταδιακά και όχι απότομα για να αποφεύγονται διατροφικά προβλήματα (οξέωση) και να δίνεται χρόνος στους μικροοργανισμούς του στομαχιού του ζώου να προσαρμόζονται.

    Στόχος της διατροφής

    Στόχος της διατροφής των αιγοπροβάτων είναι  να εφοδιάσει το ζώο με όλα εκείνα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά  που εξασφαλίζουν την υγεία και τη παραγωγικότητα του ζώου καθώς επίσης και να βελτιώσει τη ποιότητα των προϊόντων που παράγει το ζώο :  το γάλα και το κρέας. Επειδή το γάλα αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος  των κτηνοτρόφων, θα δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση σ’αυτήν.
    Η ποσότητα και η ποιότητα του γάλακτος( τυροκομική απόδοση) που μπορεί να παράγει ένα κοπάδι αιγοπρόβατα, καθορίζεται από τρεις παράγοντες:
    1) Τη ράτσα των ζώων,
    2) Τη καθαριότητα και τη ξεκούραση στο μαντρί και
    3) Τη διατροφή των ζώων.
    Επειδή η διατροφή είναι ο σπουδαιότερος από όλους τους παράγοντες και αποτελεί το 50 – 60% του κόστους παραγωγής, θα δώσουμε περισσότερη σημασία.
  • Ποιες ζωοτροφές θα αγοράσουμε ;
  • Σε ποιες ποσότητες θα ταΐσουμε ;

Η σωστή διατροφή προβάτων κατά την διάρκεια της παραγωγής


Η επόμενη φάση του ξεκινήματος της γαλακτοπαραγωγής αμέσως μετά τη γέννα διαρκεί περίπου 60 ημέρες και έχει εξίσου μεγάλη σημασία όπως και η προηγούμενη. Στόχος της διατροφής μας – που τώρα πρέπει να είναι πιο επιθετική- είναι να βοηθήσει το ανέβασμα της γαλακτοπαραγωγής που αυτή τη περίοδο αυξάνεται ραγδαία. Όσο πιο ¨ψηλά¨  ανεβαίνει η γαλακτοπαραγωγή  ενός  ζώου στην αρχή ( 2- 3 κιλά γάλακτος/ ημέρα )  τόσο πιο πολύ γάλα θα παράγει μέχρι να στερφέψει και η γαλακτοπαραγωγή του θα κρατήσει περισσότερες μέρες.
Το ημερήσιο τάισμα που ταιριάζει καλύτερα τη περίοδο αυτή είναι:
  • 1- 1,5 κιλό σανός τριφυλλιού ή βρώμης
ή  4 – 5 κιλά γρασίδια βοσκής (6 – 7 ώρες σε καλή βοσκή)
  • 1 – 1,5 κιλό μείγμα γαλακτοπαραγωγής.
Όταν το ζώο βόσκει, καλό είναι να τρώει και μικρές ποσότητες από άχυρο.
Το μείγμα γαλακτοπαραγωγής σε πέλλετς , λόγω της θερμικής κατεργασίας του σε 70-80ο C, βοηθά στην ΑΎΞΗΣΗ της γαλακτοπαραγωγής και της τυροκομικής απόδοσης του γάλακτος. Οι  προστατευμένες  πρωτεΐνες που περιέχει, είναι αυτές που εξασφαλίζουν τη παραγωγή και τη ποιότητα . Η διατροφή των ζώων συνεχίζεται με αυτόν τον τρόπο μέχρι τη περίοδο των επιβάσεων οπότε και χρειάζεται αλλαγή σιτηρεσίου με τονωτικές τροφές.

H διατροφή στα νεογέννητα αμνοερίφια


Τα αρνιά και τα κατσίκια αφού καταναλώσουν το καλής ποιότητας πρωτόγαλα για 3 – 4 ημέρες, θα πρέπει από τη 2η εβδομάδα και μετά , μαζί με το μητρικό γάλα που θηλάζουν, να έχουν στη διάθεσή τους ειδικό μείγμα απογαλακτισμού σε μικρά πέλλετ καθώς και σανό αρίστης ποιότητας για κατανάλωση κατά βούληση.
Τα πέλλετ και ο σανός μοιράζονται σε χώρο ξεχωριστό από τις μάνες ,όπου πρέπει να υπάρχουν και ποτίστρες με νερό.
Στόχος είναι να ξεκινήσουν να τρώνε τα ζώα μας όσο πιο νωρίς γίνεται στερεά τροφή για να εξοικονομήσουμε το πολύτιμο αιγοπρόβειο  γάλα που θα πουλήσουμε και να τα αποκόψουμε με καλή σωματική ανάπτυξη χωρίς προβλήματα . Το μείγμα απογαλακτισμού είναι ακριβό επειδή παρασκευάζεται από τις ευγενέστερες πρώτες ύλες ζωοτροφών ( γάλα σκόνη, μαγιά, σογιάλευρο κ.λ. Π) που  είναι κατάλληλες για μωρά. Είναι δε εμπλουτισμένο με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά βιταμινών και μετάλλων που βοηθούν στη σωστή ανάπτυξη των νεαρών ζώων μας.
Ο ρυθμός ανάπτυξης των αμνοεριφίων τη περίοδο αυτή είναι ιδιαίτερα υψηλός και η μετατρεψιμότητα της τροφής που τρώνε σε σωματικό βάρος είναι από 1 – 2 προς 1. δηλαδή για κάθε 1 – 2 κιλά τροφής που τρώνε βάζουν 1 κιλό ζώντος βάρους.
Αυτά τα νούμερα δικαιολογούν και την οικονομικότητα της διατροφής σε πέλλετ. ΑΝ συγκρίνουμε πόσο κοστίζουν τα 1 – 2 κιλά τροφής απογαλακτισμού που ξοδεύουμε σε σχέση με το 1 κιλό ζώντος βάρους που κερδίζουμε , θα δούμε ότι η σύγκριση αυτή είναι υπέρ του πρώτου.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ

ΓΑΛΑΚΤΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ

Μεταξύ των παραγόντων πού επηρεάζουν τη γαλακτοπαραγωγική
ικανότητα σπουδαιότεροι είναι οι παρακάτω:
Αριθμός γαλουχούμενων αρνιών:  Σε ένα ποίμνιο αποτελούμενο από ζώα της ίδιας φυλής, οι προβατίνες πού γαλουχούν 2 αρνιά δίνουν κατά την περίοδο της γαλουχίας 37% περισσότερο γάλα από ό,τι εκείνες πού γαλουχούν μόνον ένα. Επίσης, αυτές πού γαλουχούν δίδυμα, φτάνουν στο μέγιστο της γαλακτοπαραγωγής την 3_ εβδομάδα της γαλακτικής περιόδου. Η γαλουχία περισσότερων από 2 αρνιών δεν προκαλεί μεγαλύτερη αύξηση της γαλακτοπαραγωγής (Wallace, 1948). Προβατίνες όμως πού γαλουχούν ένα μόνο αρνί , είναι δυνατό να δώσουν 40% λιγότερο γάλα από ό,τι τους επιτρέπει το γενετικό τους δυναμικό. Η παρατηρούμενη αύξηση τής γαλακτοπαραγωγής οφείλεται στο ότι τα δίδυμα αρνιά μη ικανοποιώντας τελείως τις θρεπτικές τους ανάγκες, θηλάζουν περισσότερες φορές κατά 24ωρο. Έτσι , ο μαστός αδειάζει τελείως συχνά και παράγει περισσότερο γάλα.
Σωματικό βάρος του αρνιού στη γέννηση: Οι προβατίνες πού γεννούν αρνιά υψηλού σωματικού βάρους, παράγουν περισσότερο γάλα. Αυτό, για ορισμένους ερευνητές, οφείλεται στις αυξημένες θρεπτικές ανάγκες του αρνιού, πού το υποχρεώνουν να θηλάζει πιο συχνά και να αδειάζει τελείως τον μαστό (Moore, 1965). Άλλοι ερευνητές όμως αποδίνουν την παρατηρούμενη αύξηση της γαλακτοπαραγωγής στην καλύτερη διατροφή της προβατίνας κατά την κυοφορία. Αυτή έχει ως αποτέλεσμα τόσο τη γέννηση αρνιών με υψηλό σωματικό βάρος, όσο και την καλύτερη ανάπτυξη του αδενώδους παρεγχύματος του μαστού.
Σωματικό βάρος της προβατίνας: Tο σωματικό βάρος της προβατίνας επηρεάζεται τόσο από τη γενική σωματική ανάπτυξη, όσο και από το βαθμό παχύνσεώς της. Οι μεγαλόσωμες προβατίνες παράγουν περισσότερο γάλα σε σύγκριση προς τις μικρόσωμες. Η πάχυνση όμως έχει δυσμενή επίδραση στη γαλακτοπαραγωγή.
Αριθμός της γαλακτικής περιόδου: Κατά την 1 γαλακτική περίοδο παράγεται 15-20% λιγότερο γάλα σε σύγκριση με την ποσότητα πού παράγεται κατά τη 2 . Η διαφορά είναι πολύ μικρότερη μεταξύ 2  και 3 . Μετά την 6 γαλακτική περίοδο παρατηρείται μείωση, πού γίνεται πιο έντονη όσο μεγαλώνει η ηλικία της προβατίνας. Η χαμηλή γαλακτοπαραγωγή κατά την 1 γαλακτική περίοδο οφείλεται στο ότι οι προβατίνες δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη την ανάπτυξή τους γενικά, καθώς και εκείνη του αδενώδους παρεγχύματος του μαστού ειδικότερα. Επίσης, συχνά οι ζυγούρες γονιμοποιούνται στην αρχή ή τα μέσα του φθινοπώρου, έτσι ή κυοφορία και το πρώτο στάδιο της γαλακτικής περιόδου συμπίπτουν με την περίοδο όπου οι δυνατότητες άρτιας διατροφής είναι σχετικά περιορισμένες. Η μείωση της γαλακτοπαραγωγής μετά την 6 γαλακτική περίοδο οφείλεται σε εκφυλισμό του αδενώδους παρεγχύματος.
Διατροφή: Ικανοποιητική ποσοτικά και ποιοτικά διατροφή κατά το τελευταίο στάδιο της κυοφορίας, έχει ευνοϊκή επίδραση στην γαλακτοπαραγωγή κατά την γαλακτική περίοδο πού ακολουθεί .Ο υπερσιτισμός όμως προκαλεί το αντίθετο. Σφάλματα, ποσοτικής φύσεως, στη διατροφή κατά την κυοφορία, μπορούν να διορθωθούν σε ό,τι αφορά τη γαλακτοπαραγωγή, εάν μετά τον τοκετό οι προβατίνες διατρέφονται κατά βούληση. Η καμπύλη της γαλακτοπαραγωγής παρουσιάζει ανώμαλες αυξομειώσεις κατά τη διάρκεια της γαλακτικής περιόδου, ανάλογα με το σιτηρέσιο πού χορηγείται . Είναι χαρακτηριστική ή μείωση της γαλακτοπαραγωγής των εγχώριων προβατίνων πού παρατηρείται στο τέλος του χειμώνα και η νέα αύξηση της μόλις τα ζώα βγουν στη βοσκή στις αρχές της άνοιξης. Επίσης, οι εγχώριες προβατίνες διατηρούν ή όχι τη γαλακτοπαραγωγή τους το καλοκαίρι , ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι χλωρή νομή; Προαναφέρθηκε ότι ή χορήγηση συμπληρωματικού σιτηρεσίου κατά το τελευταίο στάδιο της κυοφορίας, έχει ευνοϊκή επίδραση στην ανάπτυξη του μαστού και την κατάσταση της γαλακτοπαραγωγής σε υψηλό επίπεδο. Οι θρεπτικές απαιτήσεις των προβατίνων κατά τούς πρώτους δύο μήνες της γαλακτικής περιόδου είναι 2,5-3 φορές ανώτερες από τις ανάγκες συντηρήσεως (Coleou, 1963) . Κατά την ίδια περίοδο όμως η όρεξη των προβατίνων είναι μειωμένη (Lambourne, 1955). Αυτά έχουν ως αποτέλεσμα το θρεπτικό ισοζύγιο να είναι αρνητικό για την προβατίνα. Η όρεξη επανέρχεται 60 ημέρες μετά τον τοκετό. Συνεπώς, κατά τούς δύο πρώτους μήνες της γαλακτικής περιόδου είναι αναγκαίο να τρέφονται οι προβατίνες με εύγευστες και πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία ζωοτροφές, διαφορετικά δεν αποδίνουν, όσο επιτρέπει το γενετικό τους δυναμικό. Η ορθή διατροφή όμως στο στάδιο αυτό είναι δύσκολη.
Αριθμός αρμεγμάτων κατά 24ωρο: Οι απογαλακτισμός των αρνιών έχει ως αποτέλεσμα την απότομη μείωση της γαλακτοπαραγωγής των προβατίνων κατά 30% και μερικές φορές περισσότερο (Labussiere και Petrequin, 1969). Αυτό οφείλεται σε νευροορμονική διαταραχή και έλλειψη εκκρίσεως σε αρκετή ποσότητα της ώκυτοκίνης. Απαιτούνται τουλάχιστον 10 ημέρες για να επανέλθει , κατά το δυνατό, η ορμονική ισορροπία. Είναι χαρακτηριστικό το ότι, όσο περισσότερο «δεμένη» είναι η προβατίνα με το αρνί της, τόσο μεγαλύτερη είναι ή μείωση της γαλακτοπαραγωγής. Για να δώσει πολύ γάλα κατά το άρμεγμα μία προβατίνα, δεν πρέπει να έχει πολύ αναπτυγμένο το μητρικό φίλτρο (Eyal και συνεργ., 1958). Γενικά, μετά τον απογαλακτισμό των αρνιών ή γαλακτοπαραγωγή μειώνεται . Είναι δυνατό να περιορίσουμε τη μείωση αυτή αρμέγοντας τις προβατίνες 3 ή 4 φορές το 24ωρο. Αυτό βέβαια μόνο όταν η τιμή πωλήσεως του γάλατος δικαιολογεί την παραπάνω δαπάνη για εργατικά.
Γενότυπος: Προαναφέρθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές σε ό,τι αφορά τη γαλακτοπαραγωγική ικανότητα μεταξύ φυλών. Με κατάλληλες διασταυρώσεις είναι δυνατό να αυξηθεί ή γαλακτοπαραγωγή, τόσο των προβατίνων πού αρμέγονται , όσο και εκείνων πού γαλουχούν μόνο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου